Sign my
GuestBook

NS 3900 class

De loc en zijn onderdelen

Het model zelf

DJH produceert deze locomotief in kitvorm. Tot op heden (2024) is er geen in serie geproduceerd kant en klaar model beschikbaar, zoals dat de 6300 en 3700 klassen waarvan een uitstekend model is geproduceerd door Artitec.

Ik kwam een gebouwd exemplaar van de DJH kit tegen op een beurs in Houten in december 2023. De vraagprijs was €105. Na wat afdingen kwamen we op €80 uit en waren we allebei tevreden.

Het was overduidelijk dat hij in slechte staat was, ik sneleen inschatting van de staat van het model snel en kwam tot de volgende conclusies:

  • de locomotief bij lange niet in rijvaardige staat; in feite was hij in bijna elk opzicht slecht gebouwd;
  • het model was zo goed als compleet, zelfs de ongebruikte witte metalen onderdelen van de tender zaten in de doos. Er waren een paar delen afwezig, zoals de wielen van de tender en de originele motor en tandwielkast. De wielen zijn gemakkelijk te verkrijgen. De motor en tandwielkast waren geen zwaarwegend punt omdat ik die toch zou vervangen;
  • het model was gelijmd en niet gesoldeerd. Dit was in mijn voordeel omdat ik dan een redelijke kans had om het zonder schade uit elkaar te halen.

 

Tegen de tijd dat ik had besloten dat het haalbaar was om dit model te herbouwen, werd ik benaderd door de standhouder. Na wat afdingen kwamen we €80 overeen.

Zoals u kunt zien zitten er niks recht op dit model.

Nader onderzoek

Het is gemakkelijk om de vorige eigenaar/bouwer in diskrediet te brengen. Maar nee. Ik ben ervan overtuigd dat dit model met liefde is gebouwd door een modelbouwer, maar dan wel één met zeer beperkte ervaring.

Ik heb een beeld in mijn hoofd van een 15-jarige jongeman die eerder alleen plastic huisjes had gebouwd. Hij wilde zelf een echte 3900 op zijn modelbaan hebben. Nadat hij al zijn spaargeld had uitgegeven, probeerde hij wanhopig een mooi model te maken van deze kit. Wat zal hij teleurgesteld zijn geweest. Ik denk niet dat de loc ooit heeft gereden. Het ging in opslag, om er nooit meer uit te komen totdat de de hobbyspullen in latere jaren verkocht werd. Als deze (jonge?) aspirant-bouwer deze regels ooit leest: ik hoop dat je je zin in het bouwen van locomotieven niet verloren hebt. Volg deze bouw en andere die ik gebouwd heb. Leef en leer en volg je droom opnieuw. Neem contact met me op als je dat wilt.

De kruiskop uit de geleiders is niet het probleem. Het is gewoon de algemene toestand: niets is recht, niets zit echt goed, niets is afgebraamd of gevijld om te passen. Het boutje door de kruiskop is vastgezet met een gelijmde O-ring.

De lak is verschrikkelijk. Geen spoor van grondverf. Het lakken is met de hand en de kwast gedaan. Overal zitten lijmresten die zijn overgeschilderd. Let op de ruimte tussen de cabine en de vuurkist.

Ook hier werden ketelbanden met de hand geschilderd, en niet met een erg vaste hand.

Er is geen zichtbare poging gedaan om onderdelen goed te laten passen. Onderdelen werden gewoon rechtstreeks uit de doos op hun plaats geduwd. Bramen en gietnaden werden zo gelaten.

Binnenin was een aandrijving van een onbekend industriemodel gemonteerd. Het kwam zelfs niet in de buurt van de gewenste afmetingen. Kijk eens hoeveel de afstanden tussen de assen verschillen van de aspotten aan de tenderzijde.

De bovenzijde van de tender komt niet eens in de buurt van passend.

Maar het goede nieuws is: er is niets ernstig mis met dit model. Alle belangrijke onderdelen zijn, voor zover ik nu kan beoordelen, in vrij goede staat.

Demontage

Om een volledig beeld te krijgen van wat ik in handen had, moest ik het model uit elkaar halen en elk onderdeel afzonderlijk beoordelen. Ik had het geluk dat de bouwer DJH's rare aanwijzing had gevolgd dat het model ook met superlijm gelijmd kon worden. Natuurlijk kan dat! U kunt ook met een hamer een schroef in het hout slaan. Geloof me, als u niet de vaardigheid heeft, of de wens om die te verwerven, om dit model te solderen, dan kunt u er beter vanaf blijven. Maar nu was dit in mijn voordeel, want supergelijmde bouwpakketten zijn meestal heel gemakkelijk uit elkaar te halen door ze onder te dompelen in aceton.

Maar voordat ik dat kon doen, moest ik het aandrijfmechanisme verwijderen. De onderdelen van de tender kwamen zonder veel overredingskracht uit elkaar.

Na reiniging met celluloseverdunner werden er geen ernstige gebreken gevonden.

Dit is de tender ondersteboven, kijkend van de achterkant naar de voorkant. Deze foto zegt zonder woorden wat er mis was met dit model.

Daarna heb ik de onderdelen in een pot aceton gedaan. Binnen een uur viel de hele tender in stukken en kwam de resten van de verf eraf. Achteraf zou blijken dat het niet nodig was om de loc eerst in thinner van zijn verf te ontdoen. Dat kan in aceton ook.

Een volledig gereinigde tenderzijde. Er zijn nog wat restverkleuringen van de superlijm, maar die worden weggewerkt met een nieuw laagje verf. De diepe kras links kan worden gerepareerd met JB Weld.

Daarna ging ik aan de slag met de locomotief.

Ik verwijderde voorzichtig de wielen.

Een gedetailleerde blik op de kruiskop en de grappige manier waarop het vastgezet is. Ik kan me gewoonweg niet voorstellen dat de bouwer geen idee had waar een bout en moer voor dienen (of hij kan de moer kwijt zijn geraakt, hmmm).

Aan de andere kant zat het boutje van de kruiskop helemaal niet vast (of de O-ring moet eraf zijn gevallen). Ik vond een andere O-ring aan de achterkant van de linker cilinder. Het is me een raadsel waarom die daar zat.

Het cilinderblok valt bijna uit zichzelf uit elkaar.

Het was inmiddels duidelijk geworden dat de bouwer geen flauw idee had waar al die glimmende dingetjes voor dienden. De krukpenbus was helemaal aan het einde van de krukpen met de verkeerde kant naar binnen gelijmd. Onmogelijk dat de wielen van deze locomotief ooit een volledige slag gedraaid hebben! Merk op dat de stang niet van zijn etsranden is ontdaan. Zelfs het etslipje aan de bovenkant werd niet weggevijld (pijl).

En (waarschijnlijk) om alles te laten draaien werd de aandrijfstang gebogen. Maar de onverkorte krukpen kan op geen enkele manier de aandrijfstang gepasseerd zijn.

De frameplaten waren niet eens gelijmd, maar gewoon aan elkaar geschroefd. Ze werden ook gebouwd zonder de juiste asbussen te monteren en de assen rammelden dus in de gaten in het frame. Ook was er geen spoor van het vijlen van de etsranden. In zekere zin ben ik daar dankbaar voor. Een bouwer met dit niveau zou de frames hebben vernield als hij had geprobeerd ze te vijlen. Ik kon geen van de asbussen in de doos vinden.

Het hele frame nadat het van de locomotief was losgemaakt. Gezien het hele niveau van nauwkeurigheid had het geen zin om te proberen het frame te behouden zoals het was. Op geen enkele manier zou het ook maar in de buurt van haaks zijn.

Oh, kijk, daar is een van de asbussen!!! In gebruik om de tenderkoppeling in bedwang te houden!

Lieve help, de afstandhouder van de rookkast was binnenstebuiten gevouwen. Dit betekent dat de frames een hele millimeter verder uit elkaar stonden dan de bedoeling was. Dit rechtvaardigt mijn beslissing om de frames uit elkaar te halen en opnieuw op te bouwen.

Na een nauwgezette en ijverige demontage kwam ik tot het volgende.

Nu was het tijd om de cavalerie in te schakelen. Eerst een bad in celluloseverdunner om de verf los te maken en daarna een paar uur in de aceton om de superlijm op te lossen.

Dit is wat celluloseverdunner met lak doet.

Alle onderdelen schoongemaakt en uitgelegd.

Wat ontbrak er? Nou, afgezien van de motor en versnellingsbak, niets groots, maar ja, er ontbreken wel wat kleine onderdelen

vijf van de zes asbussen

  • een paar van de krukpenringen, verrassend genoeg vond ik alle zes krukpennen en krukpenbussen!
  • een paar bouten en moeren
  • koplampen (die ik toch al vervangen zou hebben)
  • handwiel rookkast (dito)
  • alle handrails en handrailknoppen
  • veiligheidskleppen

 

Al met al niet slecht, niets dat niet vervangen kan worden.

Dit was een beetje een raadsel. Wat is dit voor gat in de rookkastdeur? Is dat beschadigd? Zo ja, dan zou het veel werk zijn om dat te repareren.

Het lijkt erop dat de rookkastdeur op deze manier is gemaakt. Ik heb geen idee waarom. Maar nogmaals: niets groots. Ik zal het repareren

Extra kleine onderdelen

Hoewel DJH-kits goed zijn, zijn er enkele onderdelen die ik altijd vervang. Kleine onderdelen met veel details zijn meestal beter in messing dan in witmetaal. Ik vervang ze ook omdat messing onderdelen robuuster zijn.

Tender wielen, Alan Gibson

1/8 inch asbussen voor de aangedreven assen van de locomotief, Alan Gibson
Luchtslangen, Philotrain
Koplamphouders, Philotrain
Veiligheden, Philotrain
Ladders, Philotrain
Remcilinders van het voorloopdraaistel, Philotrain
Luchtpomp, Philotrain
Geveerde buffers, Philotrain
Sluitlampen, Philotrain
Schoorsteen, Philotrain
Geveerde koppelingen, Philotrain
Handwielen voor de rookkastdeur, Philotrain
De volgende onderdelenb zijn nog in bestelling  

Motor, High Level Kits, 1219C en HiFlier Plus tandwielkast. Ik heb twee van elk besteld, omdat ik mijn 3900's in dubbeltractie wil kunnen laten rijden, dus ze moeten ongeveer dezelfde snelheid hebben.